امام علی علیه السلام و آرزوی شهادت
شواهد متعددی وجود دارد که نشان می دهد امیرالمومنین(ع) همواره آرزوی شهادت را در سر داشته است. آن حضرت همواره خواستار شهادت بود و مردن در بستر را به هیچ عنوان نمی پسندید. در یکی از سخنان آن حضرت آمده است: «لَالْفُ ضَرْبَةٍ بِالسَّيْفِ اهْوَنُ عَلَىَّ مِنْ ميتَهٍ عَلى فِراشٍ ...» هزار ضربت شمشیر بر من آسان‌تر است از اینکه بخواهم در بستر خویش بمیرم. حضرت بلافاصله پس از ضربت خوردن از ابن ملجم که سعادت شهادت را نصیب خویش می دید هم فرمود: «فُزْتُ وَ رَبِّ الْكَعْبَةِ»
آرزوی شهادت از همان ایام جوانی در سینه حضرت بود. در جنگ احد ضمن اینکه به صورت کنایی از آرزوی شهادت خویش سخن به میان آورده، مدتی بعد خدمت رسول خدا(ص) رسیده و از اینکه وعده شهادت به وی داده شده اما به شهادت نرسیده، گلایه مند است، رسول خدا(ص) به او بشارت شهادت را می دهد و سپس از او سوال می کند که صبر او در آن هنگام چگونه است، امام پاسخ می دهد که آنجا دیگر جای صبر نیست بلکه جای شکر و سپاس است. يَا رَسُولَ اللَّهِ لَيْسَ هَذَا مِنْ مَوَاطِنِ الصَّبْرِ وَ لَكِنْ مِنْ مَوَاطِنِ الْبُشْرَى وَ الشُّكْرِ»
آن حضرت پس از اینکه توسط ابن ملجم مضروب شد در بخشی از وصایای خویش باز به آرزوی شهادت اشاره دارد. حضرت می فرماید: وَاللَّهِ ما فَجَأَنى مِنَ الْمَوْتِ وارِدٌ كَرِهْتُهُ وَ لا طالِعٌ انْكَرْتُهُ وَ مَا كُنْتُ إِلَّا كَقَارِبٍ وَرَدَ وَ طَالِبٍ وَجَدَ» به خدا قسم كه اگر مُردم من هيچ كراهتى ندارم، يك ذرّه كراهت ندارم. اين براى من يك امر نشناختهاى نبود، يك مهمان ناشناختهاى نبود، يك مهمان شناخته شده بود. شهید مطهری در ترجمه و شرح این سخنان می نویسد: به خدا قسم آنچه بر من وارد شده است چيزى كه براى من ناپسند باشد نيست. شهادت در راه خدا هميشه آرزوى من بوده و براى من چه از اين بهتر كه در حال عبادت شهيد شوم.
دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند وندر آن ظلمت شب آب حياتم دادند
چه مبارك سحرى بود و چه فرخنده شبى آن شب قدر كه اين تازه براتم دادند.
منبع: نامه 9 و 24 نهج البلاغه صبحی الصالح
به قلم حجت الاسلام و المسلمین دکتر یدالله حاجی زاده، عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام