برخی از مباحث مطرح شده در این کرسی نقد به این شرح می باشد: در اسلام، نخستین جایگاه تعلیم و تعلم مسجدالنبی بود. این مسجد سال اول هجری به وسیله رسول الله (ص) بنیان گذاشته شد. آن حضرت مسلمانان را برای تعلیم آیات نازل شده و احکام دین در مسجد جمع می کردند. به این ترتیب مسجد النبی کانون عبادت خداوند و جایگاه حکومت، قضا وتعلیم و تربیت اسلامی گردید. به دستور رسول گرامی اسلام (ص) یاران وی به تعلیم قرآن و احکام اسلام مشغول شدند به گونه ای که به مدت کمتر از سه سال آن چنان معلمان قرآن و مبلغان اسلام زیاد شدند که تنها در دو حادثه ناگوار رجیع و بئرمعونه 44 نفر از آنان به شهادت رسیدند. وی یاران خود را به طلب دانش فراخواند و کاخ بلند مرتبه فرهنگ و تمدن درخشان اسلامی را در نخستین دانشگاه اسلامی، مسجد النبی بنیان گذاشت.

پس از فتوحات اسلامي در شرق و غرب عالم مسلمانان هر جا پا گذاشتند نخستين بنايي که ساختند مسجد بود و به همين سبب از مهندسان و معماران و مصالح بومي استفاده کردند و مساجد جامع را بنيان گذاشتند و به زودي مساجد به گالري هنرهاي اسلامي تبديل شد و معماران تمام همت خود را صرف ساخت مکان عبوديت و بندگي خدا ساختند و از تمامي هنرهاي دنياي اسلام براي ساخت و تزيين انها سود بردند. نخستين مساجد در شامات و مصر و ايران بنيان گرفت و هنرمندان به ساخت و تزيين آنها پرداختند. مجموعه هنرهاي گوناگون در ساخت چنين بناهايي به کار گرفته شد. از جمله  معماري، خطاطي، نقاشي،  صنايع مستظرفه، گچ بري، ،حجاري سود برده شد. هنرمندان اسلامي مساجد را از دوره سامانيان و آل بويه و سپس سلجوقي و ايلخاني و تيموري و صفوي ساختند. علاوه بر مساجد در قصرها و عمارات و ابنيه و ظروف و فرش‌ها و ديواره نگاره‌ها و ابنيه و قلعه‌هاي اسلامي براي اصل بناها، پل‌ها، کاروانسرها  و حتي منازل از نمادها و نقوش و هنرهاي اسلامي  براي تزيين استفاده می‌شد. مسجد الحرام، مسجد جامع بصره، مسجد جامع کوفه، مسجد الاقصي، جامع فسطاطا، جامع الازهر، جامع قرطبه، مسجد جامع اصفهان، مسجد جورجير، مسجد شيخ لطف الله، مسجد امام اصفهان، مسجد حيدريه قزوين، مسجد جامع قزوين، مسجد جامع دهلي و مسجد جامع سمرقند مظاهر هنر اسلامي گرديدند.

مسجد جامع گوهر شاد: کتیبه خارجی ایوان به خط ثلث بسیار زیبای بایسنقر میرزا می‌باشد و شامل آیه مبارکه "انما یعمر مساجد الله من امن بالله و الیوم الاخر و اقام الصلوه و اتی الزکوه و لم یخش الا الله فعسی اولئک ان یکونوا من المهتدین "(توبه/18) و حدیث قال النبی علیه السلام:"من بنی الله مسجدا لیذکرالله فیه بنی الله له بیتا فی الجنه". می‌باشد. این کتیبه با عبارت "کتبه راجیا الی الله بایسنقر بن شاهرخ بن تیمور گورکانی سنه 821 هجری" و نام معمار قوام الدین شیرازی نوشته شده است.                                 

مقابر و نمادهاي اسلامي: در نطنز مقبره هشت گوش شيخ عبدالصمد که دارای یک کتیبه به خط نسخ گچی با آیه "ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عندربهم یرزقون فرحین بما اتاهم الله من فضله" می‌باشد و در ادامه "هذه القبه المشرق و مغرب الشیخ الربانی زین الدنیا و الدین عبدالصمد علی اصفهانی المقیم نطنز امر بنائها الصاحب الاعظم زین الدنیا و الدین خلفه المستری فی سنه سبع و سبمعایه آمده و تزیین شده است.

از جمله خطوط تزیینی بقعه الجايتو  لااله الاالله محمدرسول الله علی ولی الله وصی رسول الله و آیاتی از سوره فتح می باشد. کلمه علی ولی الله وصی رسول الله دلالت بر پذیرش آیین تشیع دوازده امامی توسط ایلخانان دارد.

مسجد شيخ لطف اله اصفهان: دو کتیبه فوقانی گنبد از علیرضا عباسی در بالا با یک روایت طولانی از رسول اکرم(ص) درباره فضیلت رفتن به مسجد و کتیبه پایین با سوره‌های جمعه و نصر و در پایان با عبارت"سبحان ربک رب العزة عما یصفون وسلام علی المرسلین و الحمدلله رب العالمین"تزیین شده است. در گوشه‌های لچکی‌های زیر گنبد به خط بنایی سوره‌های قدر، همزه، کافرون، انشراح، فیل، ماعون، تین و فاتحه الکتاب از دیگر زیبایی‌های پر حالت تزیینات گنبد مسجد می باشد. سقف داخلی گنبد بزرگ که دقیقا بر تمامی فضای گنبد خانه قرار دارد یک طرنج بسیار بزرگ با اسلیمی‌های بسیار زیبا تزیین گردیده است. این مسجد یکی از زیباترین آثار عصر صفوی و جهان اسلام است که کاشیکاری معرق داخل و خارج آن از خطاط بزرگ عصرشاه عباس اول، علیرضا عباسی استاد مسلم خط نسخ  ثلث رقاع و نستعلیق می‌باشد.

مسجد امام اصفهان: در طرفیت جلوخان وسیع سردر مسجد به خط ثلث زرد بر زمینه کاشی خشت آمده است :" قال النبی (ص) انا مدینه العلم و علی بابها" .

کتيبه اصلي گنبد خانه مسجد جامع عباسي: کتیبه ایوان و دور گنبد به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی از ابتدای ضلع غربی ایوان شروع می‌شود و پس از پیمودن دور گنبد در ضلع شرقی ایوان ختم می‌شود: " قال ابن المغازلی فی مناقبه عن انس انه قال لما کان یوم المباهله" و درباره عقد اخوت علی (ع) با پیامبر (ص) و حدیث منزلت و غدیر خم و حدیث احد و آخر آن آمده :" و فی مناقبه ایضا قال رسول الله صلی الله علیه و آله مکتوب علی باب الجنه محمدرسول الله علی اخو رسول الله قبل ان تخلق السموات بالفی عام کتبه بحمدالله وحده عبدالباقی".

مناره هاي مساجد: برخي از مناره هاي مساجد سمبل نماد هاي اسلامي هستند مثل مناره هاي مسجد جامع عباسي. مناره چهل دختران اصفهان سال501هجری ساخته شده اند. کتیبه مناره این مسجد عبارت است از: "بسم الله الرحمن الرحیم مما امر بناء هذا المناره محمد بن الابراهیم ابتغاء لوجه الله سنه احدی وستین واربع مائه.