پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت-اولین نشست سلسله نشست‌های سبط النبی

| AR

| FA

معرفی پژوهشکده

معرفی پژوهشکده
- درباره پژوهشکده
- پژوهشكده تاریخ و سیره اهل بیت(ع)جهت بررسی روشمند حوزه‌های مرتبط با تاریخ و سیره اهل‌بیت (ع) و بسترهای تأثیر‌گذار در آنها، در سال 1364 تأسیس و فعالیت‌های پژوهشی خود را آغاز کرد. تمرکز بر جوانب گوناگون تاریخ و سیره امامان و ساز و کارهای منطقی و اصولی دست‌یابی به حقایق تاریخی و هم‌چنین مطالعه و تحقیق درباره هویت تاریخی تشیع و نقش آن در فرهنگ و تمدن اسلامی به عنوان اساسی‌ترین رویکردهای پژوهشکده مد نظر قرار گرفت.
- معرفی تفصیلی
- مدیریت پژوهشکده
- ساختار سازمانی
- شورای پژوهشی

| گروه‌های علمی

| هیأت علمی

| آثار و محصولات

| طرح های پژوهشی

اولین نشست سلسله نشست‌های سبط النبی

سلسله نشست‌های سبط النبی برگزار شد
اولین نشست سلسله نشست‌های سبط النبی به مناسبت شهادت امام حسن مجتبی(ع) از سوی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) با حضور حجت الاسلام و المسلمین یدالله مقدسی با عنوان «سیره معیشتی امام حسن مجتبی(ع)»، به صورت مجازی برگزار شد.
پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: اداره و تأمین معیشت مالی یکی از ابعاد زندگی انسان معصوم و غیرمعصوم است و امام حسن مجتبی(ع) با تلاش‌های مالی و معیشتی خود در دو بخش درآمد و مصرف، دو هدف را در پیش رو داشت: هدف خاص؛ تأمین نیازهای فردی و اجتماعی خود، هدف عام لحاظ‌کردن معنویت و زندگی آخرت است؛ یعنی برنامه، صرفاً رفع نیازمندی فردی نیست بلکه دنیا را به مثابه مزرعه‌ای برای آخرت می‌داند.
مقدسی تصریح کرد: اگر هدف از فعالیت‌ اقتصادی، آخرت باشد هدف از درآمد و مصرف صرفاً تامین معیشت مالی خود و خانواده نخواهد بود؛ امام مجتبی(ع) نیز براساس آیات قرآن کریم زندگی خود را به دو بخش دنیا و آخرت در نظر گرفت.
وی تاکید کرد: براساس منابع تاریخی و روایی، درآمد ایشان به دو بخش تولیدی و غیرتولیدی تقسیم می‌شد. در بخش تولیدی، امام(ع) در کنار پدرشان، امیرالمؤمنین(ع) مشغول فعالیت‌های مختلف از جمله کشاورزی بودند و بعد از شهادت پدر بزرگوارش در حالی که سن ۳۳ سالگی داشتند با استفاده از تجربیات آموخته شده از پدر، به کار پدر ادامه داد. بخشی از درآمدهای امام مجتبی(ع) هم از طریق دامپروری و دامداری بوده که از طریق والدین به ایشان رسید و ایشان هم آن را توسعه دادند، روایت است که پیامبر(ص) در آخر عمر صد شتر داشتند و زمین‌های زیادی برای ایشان وجود داشت و دامداری داشتند که به حضرت فاطمه(س) و سپس حسنین(ع) به ارث رسید.
مقدسی با اشاره به بخش غیر تولیدی گفت: شیخ طوسی از امام کاظم(ع) نقل کرده که امام علی(ع) وصیت کرد موقوفاتش در اختیار امام مجتبی(ع) باشد که این باغ‌ها بسیار پرمحصول و پر درآمد بود. موقوفات حضرت زهرا(س) هم که از پیامبر(ص) به ایشان رسیده بود در احتیار حسنین(ع) بود؛ البته این موقوفات مشروط بود و در وقفنامه آمده بود که درآمدش صرف زندگی امام مجتبی(ع) و امام حسین(ع) و فرزندان عبدالمطلب و فقرا شود و اگر حسنین نیاز داشتند می‌توانستند بفروشند. البته امام(ع) هدایایی از سوی مردم و برخی حکومت‌ها که با شأن امامت سازگار داشت می‌پذیرفتند.
مقدسی با اشاره به بذل و بخشش امام حسن مجتبی(ع) اظهار کرد: امام مجتبی(ع) از درآمدهای شخصی خود بخشش، مهمانداری و مهمان نوازی می‌کردند و از بیت المال خرج نمی‌کردند.
وی افزود: در بخش مصرف هم دو نوع مصرف داشتند؛ اول زندگی خود و خانواده و دیگری مصرف سرمایه‌ای یعنی هزینه‌هایی که برای نگهداری اموال مانند تعمیر خانه و مزرعه و ابزار کشت و زارعت و ... داشتند؛ نکته قابل توجه در بخش مصرف، مصرف به اندازه به عنوان یک معیار و اصل راهبردی است که در روایات از آن به مناعت تعبیر شده است؛ قرآن هم با تعابیر لا تسرفوا و تبذیر استفاده نادرست از درآمد را تقبیح کرده است.
مقدسی بیان کرد: امام در تولید تلاش حداکثری و در مصرف، مصرف حداقلی داشتند و مازاد را در راه نیکی خرج می‌کرد.
این پژوهشگر ادامه داد: اشخاصی برای سفر حج و تبلیغ دین خدمت ایشان می‌رسیدند و امام(ع) زندگی آنان را تامین می‌کرد؛ ابولبابه از یاران امام علی(ع)، منزل خود را در مدینه فروخت و همراه امام به کوفه رفت و مجددا بعد از شهادت امام علی(ع) به مدینه برگشت و چون منزلی نداشت امام مجتبی(ع) خانه‌ای برایشان تامین کردند. برخی اشخاص خدمت امام(ع) اظهار نیاز می‌کردند و امام(ع) چندهزار دینار به آنها کمک می‌کرد.
وی افزود: در برخی گزارش‌ها آمده است، امام(ع) چندین بار اموال خود را با فقرا تقسیم کرد؛ مقصود از این تعبیر، تقسیم درآمدهای اموالشان بود نه اصل مال و سرمایه. بنابراین اینکه امام(ع) همه اموالشان را تقسیم کردند درست نیست.