کتاب «سیرۀ همسرداری امامان معصوم ع» تالیف یدالله مقدسی که به همّت گروه سیره اهل بیت علیهم السلام پژوهشکده تاریخ و سیره منتشر شده است، تلاشی است در جهت کشف ویژگی‌های رفتاری امامان ع در تعامل با همسر در گسترۀ زندگی و ارائه برخی اصول و شاخص‌ها از سیرۀ همسرداری ایشان به جامعه، تا بتوان از این راه، به شیوۀ درست همسرداری راه یافت. این پژوهش با این پرسش‌های اصلی و فرعی همراه است که همسرداری امامان ع، چه ویژگی‌هایی داشت؟ ازدواج آنان چگونه شکل‌گرفت؟ اصول راهبردی همسرداری و شاخص‌های درون‌خانگی و برون‌خانگی تحکیم روابط همسری در سیرۀ امامان چیست؟ نقش اصول بر شاخص‌های یادشده، نقش اصول و شاخص‌های یادشده در ازدواج امامان ع، شیوۀ امامان در ادای حقوق همسران و وظایف همسرداری در دو محور حقوق و وظایف مالی و غیر مالی چگونه بوده؟ این تحقیق بر این فرضیه ابتنا دارد که آنان تعامل با همسر را در مسیر تأمین هدف یکتاپرستی دانسته و به تناسب وضعیت، بر اصول راهبردی مرتبط تكيه داشتند و روابط همسری را تحکیم می‌کردند.
مبنا و شيوۀ اين پژوهش در پذيرش و نقد گزارشها، ميان رشتهاى (تاریخی، رجالی فقهی) است؛ چون موضوع اين اثر، با دو گونه گزارش - منتسب به معصومان ع و منتسب به ديگران – مواجه است و مىطلبد كه اين نقل‌ها از منظرهاى رجالى - فقهى و تاريخى به تناسب معیارهای مرتبط بررسى شوند؛ چراكه در بررسى گزارشهاى مربوط به معصومان ع نمىتوان به هر روايت و نقلى بسنده كرد و هر سخنى را به آنان نسبت داد؛ بلكه در حد امكان بايد سخن را سنجيد و با مستندات قوى، آن را پذيرفت؛ حتى اگر نقلهاى تاريخى را بتوان در حد امكان، چنين بررسى كرد، خطاى یافته‌های برگرفته از آنها نيز كمتر خواهد بود؛ از این‌رو با واکاوی منابع، به روش وصفی و تحلیلیِ نمونه‌هایی از همسرداری آنان که کمتر مورد توجه نگارندگان پیشین و کنونی بوده، شناسایی و بررسی شده است.
این پژوهش در یک مقدمه و شش بخش و نتیجه نهایی سامان یافته است. بخش یکم که بررسی کلیات است دو فصل دارد مانند فصل «مباحثِ مبادی» و فصل «مباحثِ کلی و ضروری» از قبیل چشم‌انداز ازدواج در دورۀ امامان علیهم السلام.
بخش دوم که گونه‌شناسی همسران امامان علیهم السلام است در سه فصل «تبارشناسی همسران امامان متقدم»، «تبارشناسی همسران امامان متاخر» و «گرایش‌های فکری همسران» سامان یافته است. بخش سوم در پی بررسی «اصول راهبردی همسرداری و شاخص‌های تحکیم خانواده در سیره امامان( است و به سه مطلب اساسی در سه فصل «اصول راهبردی همسرداری»، «شاخص‌های درون‌خانگی تحکیم روابط همسری» و «شاخص‌های برون‌خانگی تحکیم روابط همسری» می‌پردازد. بخش چهارم که در پی بررسی شکل‌گیری ازدواج امامان( و نقش اصول و شاخص‌ها در آن است، به دو مطلب اساسی در دو فصل پرداخته است. فصل یکم درباره «آمادگی سنی، مالی و سایر ویژگی‌ها در ازدواج» و فصل دوم درباره «آداب و مراسم ازدواج و سیر تطور آنها». بخش پنجم که درباره سیرۀ امامان ع در ادای حقوق همسران و وظایف همسرداری است آن را در دو فصل «حقوق و وظایف غیر مالی» و «حقوق و وظایف مالی» سامان داده است. بخش ششم که مسأله جدایی دو همسر را بررسی می‌کند؛ دو مطلب را در دو فصل پی می‌گیرد، فصل نخست، «موضوع جدایی، اقسام طلاق و شروط آن» فصل دوم، «سیرۀ امامان در جدایی».