بسم الله الرحمن الرحیم
به مناسبت شهادت امام موسی کاظم (ع) به محضر حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ذاکری، مدیر محترم گروه سیره اهل بیت (ع) پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع)، حاضر شدیم تا در مورد این امام همام چند سوال را مطرح کنیم و از توضیحات ایشان بهره‌مند گردیم.
امروز 19 اسفند 1399 برابر با 25 رجب 1442 مصادف است با شهادت امام موسی کاظم (ع)، که شهادت این امام همام را اولاً به حضرت بقیه الله اعظم (روحی فداه)، عموم ارادتمندان اهل بیت (ع) و به شما تسلیت عرض می‌کنیم.
جناب حجت الاسلام و المسلمین ذاکری! برای ما بفرمایید که امام کاظم (ع) در چه سالی متولد شد و امامت ایشان چند سال به طول انجامید و در عصر کدام یک از خلفاء زیست کردند؟
امام کاظم هفتمین امام شیعیان، در سال 128 در ابواء متولد شد. پس از درگذشت امام صادق(ع) در سال 148 به امامت رسید و دوران امامت ایشان تا سال 183 به مدت 35 سال طول کشید که حدود ده سال از دوران امامت حضرت در زمان منصور و بقیه در زمان خلافت مهدی، هادی بود و سر انجام به دست هارون به شهادت رسید.
امام موسی بن جعفر (ع) به عنوان هفتمین امام، چگونه و از چه طریقی به نیازمندان امت رسیدگی و دستگیری می‌کرد؟
طبق نقل مفید ایشان مزرعه‌ای داشت به نام یسیریه که به سی هزار دینار خرید و در آن کار می‌کرد. بخشش‌های وی شهرت داشت و کیسه‌های نقدی 200 تا 300 دیناری به دیگران می‌بخشید.
با توجه به طولانی بودن مدت زندانی شدن امام هفتم، بفرمایید امام به دستور چه کسی، در کجا و چه مدت زندانی بود؟
از جمله حوادث زندگانی حضرت مدت طولانی زندان ایشان است. برخی این مدت را چهارده سال دانسته‌اند که با حقایق تاریخی ناسازگار است و می‌توان گفت مدت زندانی حضرت، چهار سال به شرح ذیل بوده است:
1. زندان بصره
برابر آن‌چه مرحوم کلینی آورده است، هارون در شوال سال 179 در بازگشت از عمره رمضان به مدینه آمد و در 20 شوال موسی بن جعفر (ع) را از مدینه به بصره فرستاد و در نزد عیسی بن جعفر زندانی کرد. سپس به بغداد برد و نزد سندی بن شاهک زندانی کرد و در زندان امام (ع) از دنیا رفت .
طبق این نقل دستگیری حضرت در شوال 179 بوده و در رجب سال 183 به شهادت رسیده است. صدوق هم دستگیری حضرت را در سال 179 می‌داند. شیخ طوسی در تهذیب شهادت حضرت را در 24 رجب 183 دانسته است. شهادت امام (ع) بنا بر قول مشهور 25 رجب می‌باشد. با توجه به این گزارش‌ها که مشایخ سه گانه شیعه نقل کرده‌اند ایشان حدود سه سال و نه ماه و چند روز زندانی و تحت نظر پی در پی بودند. اولین زندان ایشان در بصره یک سال بوده.
2. زندان فضل بن ربیع
پس از بصره در بغداد در زندان فضل بن ربیع بسر بردند که بیش از ده ماه بوده است. در نقلی به جای ماه، ده سال آمده که به چهار سال زندانی حضرت افزوده شده و مدت زندان حضرت چهارده سال تصور شده است.
3. زندان فضل بن یحیی
هارون پس از مدتی حضرت را به فضل بن یحیی برمکی سپرد. او نیز وقتی رفتار و منش امام (ع) را دید با حضرت خوشرفتاری کرد و برای ایشان غذا می‌برد و حاضر نشد امام را به شهادت برساند. هارون از این موضوع ناراحت بود.
4. زندان سندی بن شاهک
آخرین زندان امام کاظم (ع)، زندان سندی بن شاهک بود که در آن زندان حضرت را به شهادت رساندند.