به گزارش خبرنگار ايسكا، اين اثر، تأليف آقاي علي آقانوري است كه در هفت فصل سامان يافته و سعي دارد گزارشي تاريخي از شكل گيري و تكون تشيع در بستر تاريخي آن، ارائه دهد.

روشمندي كتاب و استفاده از منابع اصيل از ويژگي ها بارز كتاب است كه نشان از آشنايي دقيق مولف محترم با زمينه هاي بحث دارد. همچنين نثر كتاب بسيار دلنشين و خوش خوان است.

مولف در فصل نخست چگونگي پيدايش فرق اسلامي، ضمن بيان معني فرقه و مراد از آن به دلايل و مسائلي پرداخته كه فرق اسلامي بر اساس آن شكل گرفته اند.

فصل دوم كه شيعه و فرقه هاي شيعي از نگاه ارباب ملل و نحل نام دارد، به پيشينه نگارش آثاري در باب فرق اسلامي كه بيشتر به كتاب المقالات شهرت دارند، اشاره كرده و معرفي انتقادي از مهمترين منابع ملل و نحل نگاري اسلامي كه مولف خود در تاليف كتاب از آنها بهره برده، آورده است (ص 51- 67). اين بررسي كه نخست با ذكر كتاب الزينه في الكلمات الاسلاميه العربيه از ابوحاتم رازي داعي اسماعيل وفادار به سنت قرمطيان آغاز شده با شرح و معرفي چهارده اثر پايان يافته است. در ميان آثاري كه در اين كتاب از آنها سخن گفته شده نام دو كتاب فرق الشيعه منسوب به حسن بن موسي نوبختي و كتاب المقالات و الفرق سعد بن عبدالله اشعري كه گزارش هاي مهمي در باره تاريخ تشيع آورده اند، آمده است.

فصل سوم كه مفهوم شناسي شعيه و تشيع نام دارد (ص 91- 116) به بررسي تكوين تاريخي مفهوم شيعه و تطور معاني مختلف آن در بستر تاريخي دارد.

نظريه هاي مختلف در باب شكل گيري شيعه و نقد و بررسي آنها موضوع فصل چهارم را تشكيل داده (ص 117-155) كه از فصول خواندني كتاب است.

بررسي مشكلات سياسي، اجتماعي شيعه و رهبران شيعي در عصر ائمه (ص 157-196) فصل بعدي كتاب است. تعامل شيعيان در عصر اموي و عباسيان با حكومت و مشكلات آنها به تفصيل در اين بخش مورد بحث قرار گرفته است.

بررسي اختلافات سياسي- كلامي شيعيان و اصحاب امامان موضوع فصل ششم كتاب است (ص 197-243) كه فصلي بلند و با اهميت است. درگيري ميان سادات حسني و اماميه كه آغاز گر اين بخش است با ذكر منازعات كلامي ميان اين دو جريان در عصر ائمه ادامه يافته و به عنوان مثالهايي از اين گونه منازعات و محتوي آنها، مولف محترم از رساله اي قاسم بن ابراهيم رسي ياد كرده است(ص 203-205). بحث از مسئله علم امام و ماهيت كلامي امامت در انديشه اصحاب ائمه موضوع مفصلي است كه به تفصيل در اين بخش مورد بررسي قرار گرفته است (209-243)

 انشعابات شيعي در عصر امامان (ص 245-317) كه فصل هفتم و آخرين بخش كتاب را تشكيل مي دهد، گزارشي از فرقه ها و نحله هاي شيعي در عصر ائمه است. بحث از كيسانيه كه ظاهرا قديمي ترين فرقه شيعي در عصر ائمه است، نخستين فرقه اي مورد بحث مولف است (ص 245-255) زيديه و انشعابات مختلف آن (ص 255-272)‌ دومين فرقه اي است كه مورد بحث قرار گرفته است.

انتهاي پيام/ 110